Το Ξενία Μυκόνου σε καρτ ποστάλ εποχής (πάνω) και όπως είναι σήμερα (κάτω)- Άρης Κωνσταντινίδης, 1960

Γράφει σχετικά ο ίδιος ο Α.Κ. : “..κι όπως είχα προσέξει τις ΞΕΡΟΛΙΘΙΕΣ που μαντρώνανε τα διάφορα χωράφια και που τις απάνω πέτρες τις χτίζανε οι ντόπιοι με λάσπη (-για να μην πέφτουνε) φτιάχνοντας έτσι το λεγόμενο ΣΑΜΑΡΙ. Και που το ασπρίζανε με ασβέστη, ώστε να “τρέχει”, πάνω από την ξερολιθιά (-όπου το χρώμα της πέτρας ήτανε σε χρώμα σταχτί’η σκούρο καφετί) σαν μια λευκή ταινία (-το ΣΑΜΑΡΙ) απάνω στο γρανιτόχρωμο μυκονιάτικο έδαφος και τοπίο. Και που αυτό έκανα κι εγώ με το ΞΕΝΙΑ (-στα σκορπισμένα κάπως χτίσματά του) που μ’ενδιέφερε να το εντάξω σαν κάτι το αυτονόητο στη μορφή (του οικισμού).Κι έχτισα λοιπόν το ξενοδοχείο με την πέτρα του τόπου (-και με ντόπιους χτιστάδες “που ξέρανε πώς να βάλουνε καλά την μια πέτρα πάνω στην άλλη”..) και που την άφησα να φαίνεται στο φυσικό της χρώμα και στη δυσική της υφή, ενώ τα στηθαία στα δώματα, που ήτανε από μπετόν αρμέ (-όπως οι πλάκες που καλύπτανε τους κλειστούς χώρους και τα υπόστεγα του ξενοδοχείου), τα έβαψα λευκά, με ασβέστη, όπως κανανε οι ντόπιοι Μυκονιάτες στις ΞΕΡΟΛΙΘΙΕΣ και στα ΣΑΜΑΡΙΑ τους. Και που έτσι, όταν έβλεπες το ΞΕΝΙΑ και από μακριά, θα είχες την εντύπωση πως τα κτίρια του ΞΕΝΙΑ ήτανε κι αυτά ΞΕΡΟΛΙΘΙΕΣ με τα ΣΑΜΑΡΙΑ τους στους μαντρότοιχους που ήτανε σκορπισμένοι σε όλο το μυκονιάτικο τοπίο”.

Το Ξενία Ηγουμενίτσας όπως είναι σήμερα – Άρης Κωνσταντινίδης, 1959

Το Ξενία Καλαμπάκας σε καρτ ποστάλ εποχής (πάνω) και όπως είναι σήμερα (κάτω) –  Άρης Κωνσταντινίδης, 1960

Το Ξενία του Πόρου μετά την πρόσφατη ανακαίνισή του – Άρης Κωνσταντινίδης, 1964

Το Ξενία Παλιουρίου στη Χαλκιδική σήμερα – Άρης Κωνσταντινίδης, 1962

*O Bασίλης Κολώνας είναι καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας